Η κιρσοκήλη αποτελεί μία από τις πιο συχνές αιτίες ανδρικής υπογονιμότητας, επηρεάζοντας σημαντικά την ποιότητα του σπέρματος. Πρόκειται για μια πάθηση κατά την οποία οι φλέβες του σπερματικού τόνου διογκώνονται, όπως συμβαίνει και στους κιρσούς των ποδιών, οδηγώντας σε φλεβική στάση και αύξηση της θερμοκρασίας στην περιοχή των όρχεων.
Τι είναι η κιρσοκήλη και γιατί σχετίζεται με την αναπαραγωγική ικανότητα;
Η κιρσοκήλη εμφανίζεται στο περίπου 15% των ανδρών του γενικού πληθυσμού, αλλά αυτό το ποσοστό αυξάνεται σε πάνω από 40% σε άνδρες με προβλήματα γονιμότητας. Η φλεβική στάση που δημιουργείται οδηγεί σε θερμική δυσλειτουργία στους όρχεις, προκαλώντας οξειδωτικό στρες και διαταραχές στη σπερματογένεση.
Οι βλάβες που προκαλούνται στο σπερματοζωάριο σχετίζονται με μειωμένη κινητικότητα, χαμηλό αριθμό και αυξημένη παρουσία ανώμαλων μορφών. Αυτοί οι παράγοντες επιδρούν άμεσα στην πιθανότητα φυσιολογικής γονιμοποίησης.
Μπορώ να κάνω παιδιά;
Ναι, ένας άνδρας με κιρσοκήλη μπορεί να κάνει παιδιά, ωστόσο η πιθανότητα αυτή εξαρτάται από τη βαρύτητα της κατάστασης, τη διάρκεια της πάθησης και άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες όπως ο τρόπος ζωής και η ηλικία.
Σε ήπιες περιπτώσεις κιρσοκήλης, οι επιπτώσεις στη γονιμότητα μπορεί να είναι αμελητέες και το ζευγάρι να καταφέρει εγκυμοσύνη φυσιολογικά. Αντίθετα, σε προχωρημένες μορφές, η αναπαραγωγική ικανότητα μπορεί να επηρεαστεί σημαντικά, καθιστώντας απαραίτητη τη φαρμακευτική ή χειρουργική παρέμβαση.
Πότε χρειάζεται θεραπεία;
Η θεραπεία της κιρσοκήλης δεν ενδείκνυται σε κάθε περίπτωση. Αποτελεί ένδειξη όταν υπάρχουν διαπιστωμένες διαταραχές στο σπερμοδιάγραμμα ή όταν η πάθηση προκαλεί δυσφορία ή πόνο στον όρχι.
Παρότι υπάρχουν διάφορες χειρουργικές τεχνικές για την αντιμετώπιση της, η πιο αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση είναι η μικροχειρουργική αποκατάσταση. Πρόκειται για εξειδικευμένη μικροχειρουργική επέμβαση που απαιτεί ειδικό μικροχειρουργικό εξοπλισμό χειρουργείου και ειδικά εκπαιδευμένο χειρουργό.
Παρότι δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί απ’ όλους είναι η καλύτερη επιλογή για την αντιμετώπιση της κιρσοκήλης. Με αυτή την τεχνική βελτιώνεται η ροή του αίματος και επανέρχεται η φυσιολογική θερμοκρασία στους όρχεις προσφέροντας και καλύτερα ποσοστά αποκατάστασης της γονιμότητας.
Πλήθος μελετών έχει αποδείξει ότι η χειρουργική αντιμετώπιση της κιρσοκήλης μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική βελτίωση των παραμέτρων του σπέρματος και – κατά συνέπεια – σε αυξημένα ποσοστά φυσικής σύλληψης.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση της κιρσοκήλης πραγματοποιείται με φυσική εξέταση από ουρολόγο, ενώ συχνά απαιτείται επιβεβαίωση μέσω έγχρωμου υπερηχογραφήματος οσχέου (Doppler).
Παράλληλα, η αξιολόγηση γίνεται και με βάση σπερμοδιαγράμματα που μετρούν τον αριθμό, την κινητικότητα και τη μορφολογία των σπερματοζωαρίων.
Τι πρέπει να προσέξει ένας άνδρας με κιρσοκήλη;
Η έγκαιρη διάγνωση και παρακολούθηση είναι το “κλειδί”. Αν και η κιρσοκήλη δεν προκαλεί πάντα προβλήματα, σε άνδρες που προσπαθούν να τεκνοποιήσουν χωρίς επιτυχία για διάστημα άνω του ενός έτους, η αξιολόγηση της γονιμότητας και πιθανής ύπαρξης κιρσοκήλης είναι απαραίτητη.
Επιπλέον, η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής με σωστή διατροφή, αποφυγή καπνίσματος και περιορισμό της υπερβολικής θερμότητας στην περιοχή (π.χ. από σάουνα, στενά εσώρουχα ή laptop) συμβάλλουν θετικά στη συνολική υγεία του σπέρματος.
Οι άνδρες με κιρσοκήλη μπορούν να κάνουν παιδιά, αλλά απαιτείται σωστή διάγνωση, έγκαιρη παρέμβαση και καθοδήγηση από ειδικό ουρολόγο ανδρολόγο. Επικοινωνήστε με τον κ. Βασίλη Πρωτογέρου, Χειρουργός Ουρολόγος Ανδρολόγος & Καθηγητή της Ιατρικής Σχολής Αθηνών για περαιτέρω πληροφορίες και συμβουλές!
